Glucophage XR - skład, działanie, wskazania, dawkowanie, skutki uboczne (2024)

Autor

Tatiana Naklicka

Konsultacja merytorycznaLek. Aleksandra Witkowska

Zgodnie ze swoją misją, Redakcja Medonet.pl dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną.

Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione m.in. przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji Medonet.pl honorowy tytuł Wielkiego Edukatora.

Sprawdzona treść

Glucophage XR to lek stosowany najczęściej przy cukrzycy typu 2. Zawiera metforminę, która wpływa na zmniejszenie stężenia glukozy we krwi. Dawka preparatu powinna zostać dostosowana do pacjenta po konsultacji z diabetologiem lub endokrynologiem. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące działania, stosowania, przechowywania, a także interakcji z innymi lekami Glucophage XR.

Glucophage XR - tabletki o przedłużonym uwalnianiu. Jak działają na organizm? Czy Glucophage XR jest skuteczny przy cukrzycy typu 2.? | Pixel-Shot / Shutterstock

SPIS TREŚCI

• Glucophage XR - wskazania
• Glucophage XR - skuteczność działania
• Glucophage XR - skład
• Glucophage XR - dawkowanie
• Glucophage XR - przeciwwskazania
• Glucophage XR - środki ostrożności
• Glucophage XR - możliwe działania niepożądane
• Glucophage XR - interakcje z innymi lekami
• Glucophage XR - przyjmowanie w ciąży oraz podczas karmienia piersią
• Glucophage XR - wpływ na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn
• Glucophage XR - przedawkowanie
• Glucophage XR - przechowywanie
• Glucophage XR - cena i dostępność

Glucophage XR - wskazania

Glucophage XR jest lekiem na receptę w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu przepisywanym pacjentom ze zdiagnozowaną cukrzycą typu 2. oraz ze stanem przedcukrzycowym. Może być również wykorzystany jako element leczenia zespołu policystycznych jajników (PCOS).

Substancją aktywną leku Glucophage XR jest metformina, która należy do grupy biguanidów będących pochodną biguanidu, wykorzystywanych nie tylko przy leczeniu cukrzycy typu 2., ale również malarii.

Metformina pomaga zmniejszyć stężenie glukozy we krwi poprzez zmniejszenie jej wytwarzania w wątrobie oraz wsparcie działania insuliny w tkankach oraz mięśniach. Metformina jako składnik leków przeciwcukrzycowych sprawdza się przede wszystkim w leczeniu osób z otyłością.

Sprawdź: Pięć objawów stanu przedcukrzycowego. Niektóre widać na skórze

Glucophage XR - skuteczność działania

Skuteczność działania leku Glucophage XR zostało potwierdzone przez naukowców z United Kingdom Prospective Diabetes Study podczas randomizowanego badania.

Wykazano, że przyjmowanie metforminy w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu wpływa korzystnie na pacjentów z cukrzycą typu 2. oraz nadwagą, zmniejszając ryzyko powikłań cukrzycowych (29,8 zdarzeń / 1000 pacjentów), ryzyko śmiertelności związanej z cukrzycą (7,5 zdarzeń / 1000 pacjentów) oraz śmiertelności ogólnej (13,5 zdarzeń / 1000 pacjentów).

Poznaj: 11 powodów, żeby schudnąć. Oto choroby, które biorą się z otyłości

Wyniki porównano z danymi pacjentów, którzy przy tych samych schorzeniach stosowali wyłącznie dietę oraz pacjentami przyjmującymi pochodne sulfonylomocznika i insulinę w monoterapii.

Okazuje się również, że lek Glucophage XR sprawdza się podczas leczenia zespołu policystycznych jajników, minimalizując zmiany skórne (trądzik czy hirsutyzm), wpływając na uregulowanie cyklów miesiączkowych oraz zwiększając częstość owulacji. Badania kliniczne potwierdziły, że stosowanie leku Glucophage XR może spowodować niewielką utratę masy ciała.

Glucophage XR - skład

Glucophage XR jest dostępny w opakowaniu zawierającym 30 lub 60 tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Blistry z PVC / PVDC / Aluminium znajdują się w tekturowym opakowaniu.

Tabletki mają białawy kolor. Są okrągłe. Mają wytłoczoną liczbę "500" po jednej stronie. Jedna tabletka Glucophage XR zawiera 500 mg metforminy chlorowodorku, co odpowiada 390 mg metforminy. Do substancji pomocniczych należą:

1. magnezu stearynian,
2. karmeloza sodowa,
3. hypromeloza 2208,
4. hypromeloza 2910.

Tabletki Glucophage XR o przedłużonym uwalnianiu osiągają maksymalne stężenie po siedmiu godzinach, zaś w przypadku stosowania metforminy o natychmiastowym wchłanianiu - 2,5 godziny.

Metformina jest wydalana z moczem w postaci niezmienionej. W niewielkich stopniu łączy się z erytrocytami. Według badań czerwone krwinki są jednym z nośników metforminy.

Glucophage XR - dawkowanie

Lek Glucophage XR należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W przypadku wątpliwości dotyczących dawkowania najlepiej skonsultować się ze specjalistą lub farmaceutą.

Należy pamiętać o tym, że przyjmowanie Glucophage XR powinno być połączone ze stosowaniem odpowiedniej diety oraz regularną aktywnością fizyczną dostosowaną do indywidualnych możliwości pacjenta. Lek jest odpowiedni wyłącznie dla osób dorosłych ze względu na brak danych klinicznych dotyczących jego stosowania u dzieci.

Dowiedz się więcej: Cukrzyca pod kontrolą. Jak z nią dobrze żyć?

Dawkowanie Glucophage XR w monoterapii cukrzycy typu 2.

W przypadku pacjentów z prawidłową czynnością nerek GFR ≥ 90 ml/min dawkowanie przedstawia się następująco:

1. Najczęściej dawka początkowa produktu leczniczego Glucophage XR 500 mg to 1 tabletka podawana raz na dobę wieczorem podczas posiłku;
2. Po 10-15 dniach dawka jest dostosowywana na podstawie stężenia glukozy we krwi. Jej stopniowe zwiększanie pozwala poprawić tolerancję produktu leczniczego w przewodzie pokarmowym. Należy pamiętać, że maksymalna zalecana dawka wynosi 2000 mg (4 tabletki) na dobę wieczorem podczas posiłku;
3. Dawkę należy zwiększać o 500 mg w odstępach co 10-15 dni do dawki maksymalnej 2000 mg stosowanej raz na dobę razem z wieczornym posiłkiem;
4. Jeżeli podawanie metforminy chlorowodorku o przedłużonym uwalnianiu w dawce 2000 mg raz nie jest wystarczające, można zamienić produkt leczniczy na standardowy metforminy chlorowodorek o natychmiastowym uwalnianiu w maksymalnej dawce 3000 mg na dobę;
5. U pacjentów, którzy są leczeni metforminą, dawka początkowa Glucophage XR powinna być równoważna dawce dobowej metforminy w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu. U pacjentów leczonych metforminą w dawce powyżej 2000 mg na dobę w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu, nie zaleca się zamiany na Glucophage XR;
6. W przypadku planowania zmiany innego doustnego leku przeciwcukrzycowego na Glucophage XR należy odstawić stosowany produkt leczniczy i zastosować Glucophage XR w dawce określonej powyżej.

Dawkowanie Glucophage XR w skojarzeniu z insuliną

Lek Glucophage XR może być stosowany w połączeniu z insuliną w celu zwiększenia stężenia glukozy we krwi. W tym wypadku dawka początkowa to jedna tabletka Glucophage XR przyjmowana wieczorem podczas posiłku. Dawka insuliny jest dostosowywana na podstawie badań określających stężenie glukozy we krwi.

Dawkowanie Glucophage XR u pacjentów w podeszłym wieku

U pacjentów w podeszłym wieku istnieje zwiększone ryzyko zaburzeń czynności nerek, dlatego przed rozpoczęciem stosowania leku Glucophage XR należy wykonać badania pozwalające na ocenę ich funkcjonowania.

Na podstawie wyników lekarz może dobrać odpowiednią dawkę leku. Pacjent powinien powtarzać badania co 3-6 miesięcy, by sprawdzić, czy stan nerek nie uległ pogorszeniu.

Dawkowanie Glucophage XR u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek

U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek przed rozpoczęciem stosowania Glucophage XR należy wykonać badanie z oznaczeniem wartości GFR (wskaźnika filtracji kłębuszkowej). Przy przyjmowaniu leku badanie trzeba powtarzać raz na rok.

W przypadku pacjentów, którzy są w podeszłym wieku lub stan działania nerek uległ pogorszenie badanie najlepiej powtarzać co 3-6 miesięcy. Od wartości GFR uzależniona będzie dawka metforminy:

1. 60-89 ml/min - maksymalna dawka metforminy wynosi 2000 mg,
2. 45-59 ml/min - maksymalna dawka metforminy wynosi 2000 mg,
3. 30-40 ml/min - maksymalna dawka metforminy wynosi 1000 mg,
4. < 30 ml/min - stosowanie metforminy jest przeciwwskazane.

Dawkowanie Glucophage XR u pacjentów ze zdiagnozowanym stanem przedcukrzycowym

Pacjenci ze zdiagnozowanym stanem przedcukrzycowym najczęściej przyjmują 1000-1500 mg metforminy chlorowodorku wieczorem podczas posiłku. Lekarz na podstawie regularnie wykonywanych badań może ocenić, czy stosowana dawka leku Glucophage XR jest właściwa.

Dawkowanie Glucophage XR u pacjentek z zespołem policystycznych jajników

Pacjentki z zespołem policystycznych jajników najczęściej przyjmują 1500 mg metforminy chlorowodorku wieczorem podczas posiłku.

Glucophage XR - przeciwwskazania

Głównym przeciwwskazaniem do stosowania leku Glucophage XR jest nadwrażliwość na metforminę lub substancję pomocniczą. Poza tym preparatu leczniczego nie wolno przyjmować:

1. przy zaburzeniach czynności wątroby,
2. przy znacznych zaburzeniach czynności nerek,
3. przy ciężkiej hiperglikemii,
4. przy kwasicy mleczanowej,
5. przy kwasicy ketonowej,
6. przy odwodnieniu,
7. przy zapaleniu płuc,
8. przy zapaleniu nerek,
9. przy zapaleniu oskrzeli,
10. u pacjentów z ostrą niewydolnością serca,
11. u pacjentów po zawale mięśnia sercowego,
12. przy nadużywaniu alkoholu.

Polecamy uwadze czytelnika: Pięć oznak, że to nie jest zwykły ból brzucha. Kiedy udać się do lekarza?

Glucophage XR - środki ostrożności

W przypadku pacjentów z zaburzeniami czynności nerek stosowanie leku Glucophage XR może spowodować kwasicę mleczanową. Ryzyko tego ciężkiego zaburzenia zagrażającego życiu pacjentów zwiększa również nadmierne spożycie alkoholu, zaburzenia pracy wątroby, ketoza czy niedotlenienie.

Do głównych objawów kwasicy mleczanowej należą wymioty, bóle brzucha, skurcze mięśni, złe samopoczucie, trudności z oddychaniem, spowolnienie akcji serca oraz obniżenie temperatury ciała. W przypadku zaobserwowania tych symptomów należy jak najszybciej zaprzestać przyjmowanie leku i skonsultować się z lekarzem.

Dodatkowo u pacjentów, którzy mają planowany zabieg chirurgiczny wymagane jest tymczasowe odstawienie leku Glucophage XR. Te zalecania dotyczą także osób przyjmujących środki kontrastowe zawierające jod najczęściej wykorzystywane podczas badania obrazowego.

Glucophage XR - możliwe działania niepożądane

Poza kwasicą mleczanową Glucophage XR może spowodować:

1. u jednego na dziesięciu pacjentów - zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego, w tym nudności, wymioty, biegunkę, ból brzucha, które najczęściej pojawiają się w pierwszej fazie przyjmowania leku;
2. rzadziej niż u jednego na dziesięciu pacjentów - zaburzenia smaku oraz zmniejszone stężenie witaminy B12;
3. rzadziej niż u jednego na 10 000 pacjentów - kwasicę mleczanową, zaburzenia funkcjonowania wątroby oraz reakcje skórne (rumień, świąd skóry, wysypkę).

Glucophage XR - interakcje z innymi lekami

Przed rozpoczęciem stosowania leku Glucophage XR należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych preparatach. W połączeniu z niektórymi z nich od pacjenta może być wymagane regularne badanie stężenia glukozy we krwi, ocena czynności nerek, a także modyfikacja dawki leku Glucophage XR. Te aspekty dotyczą przede wszystkim leków takich jak:

1. leki moczopędne,
2. leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (NLPZ oraz inhibitory COX-2, w tym ibuprofen),
3. leki stosowane przy wysokim ciśnieniu(inhibitory ACE i antagoniści receptora angiotensyny II),
4. agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych,
5. kortykosteroidy,
6. leki zmieniające stężenie Glucophage XR we krwi, w tymwerapamil, ryfampicyna, cymetydyna, dolutegrawir, ranolazyna, trimetoprim, wandetanib, izawukonazol, kryzotynib, olaparyb.

Glucophage XR - przyjmowanie w ciąży oraz podczas karmienia piersią

W przypadku pacjentek w ciąży lub planujących dziecko należy porozmawiać z lekarzem. Zazwyczaj zalecane jest regularne monitorowanie stężenia glukozy we krwi. Glucophage XR nie powinny przyjmować kobiety karmiące piersią lub planujące karmienie piersią.

Glucophage XR - wpływ na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn

Przyjmowanie leku Glucophage XR nie powoduje hipoglikemii, co oznacza, że nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn.

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku stosowania Glucophage XR w połączeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi (insuliną, meglitynidami, pochodnymi sulfonylomocznika), które mogą być przyczyną hipoglikemii. Do jej głównych objawów należą zawroty głowy, zaburzenia widzenia, osłabienie, przyspieszona praca serca, zaburzenia koncentracji.

Jeśli wystąpi którykolwiek z tych symptomów, należy powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.

Redakcja poleca: Leki, po których nie powinno się prowadzić samochodu

Glucophage XR - przedawkowanie

Przedawkowanie leku Glucophage XR może prowadzić do kwasicy mleczanowej. W przypadku jej wystąpienia należy jak najszybciej zwrócić się do lekarza, ponieważ kwasica może prowadzić do śpiączki.

Glucophage XR - przechowywanie

Glucophage XR należy przechowywać w miejscu, które jest niewidoczne i niedostępne dla dzieci. Po upływie ważności leku nie należy go stosować.

Najlepiej zapytać lekarza lub farmaceutę, gdzie wyrzucić preparat, ponieważ nie wolno go wyrzucać ani do kanalizacji, ani do domowych pojemników na odpadki.

Glucophage XR - cena i dostępność

Glucophage XR jest lekiem refundowanym przez NFZ. Jego cena wynosi ok. 12-13 złotych. Można go kupić wyłącznie na receptę w aptece.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

• Print Icon
• Mail Icon